Er loopt een project (met de naam PiLoT1) aan de KU Leuven en de Leuvense kunstacademie (SLAC), waarbij wetenschappers en kunstenaars in duo’s samenwerken aan een kunstwerk. In oktober vorig jaar gaf ik een presentatie op de openingsdag. Ik was niet van plan om zelf mee te doen aan het project, want daar had ik ‘natuurlijk’ geen tijd voor. Maar dan ontmoette ik Shuktara Momtaz, een Bengalees-Belgische schilderes, en voor ik het wist waren we plannen aan het maken… (Over die plannen schrijf ik snel meer.)
Samen met Danny bezocht ik bij galerij/vzw Hannah in Herent de tentoonstelling Inside-Outside van Shuktara’s schilderijen in combinatie met keramiek van Paul de Win (inmiddels helaas afgesloten).
https://twitter.com/SylviaFysica/status/795678756115546116
Shuktara heeft in Bangladesh architectuur gestudeerd op Bachelor-niveau. Ze kwam in 1991 naar België om een Master te behalen. Na aankomst moest ze in Brussel voor een commissie verschijnen die haar al dan niet een studiebeurs zou toekennen. Het interview vond plaats op de 24ste verdieping. Dit onbekende land, Brussel en het hele proces – voor het eerst zonder haar ouders – was overweldigend. Ze kreeg de beurs niet en heeft tijdens haar studies in de Alma gewerkt. Ze behaalde wél haar diploma en heeft zelfs nog een tweede Master afgerond in Brussel.
De grote meerderheid van de Bengalezen is moslim en volgens Shuktara worden vrouwen er als minderwaardig gezien. Dit was voor haar ook de hoofdreden om naar Europa te komen. Alleen merkte ze hier dat ze alsnog werd gediscrimineerd: niet omdat ze een vrouw is, maar wel omdat ze buitenlander is. Ze schrijft zelf over haar ervaringen als ‘nieuwe Belg’ in haar blogpost: “A self-quest: The Color in Flanders“.
Shuktara’s levensverhaal doet me eens te meer vragen stellen bij de zogenaamd meritocratische universiteit, waarin we mensen alleen zouden selecteren op hun competenties. Alsof we dat objectief kunnen meten. Alsof dat losstaat van factoren die zo duidelijk spelen in het verhaal van Shuktara.
Tot voor kort wist ik bitter weinig over Bangladesh, maar dankzij Shuktara komt daar stilaan verandering in! Bangladesh is ongeveer vijf keer groter dan België en telt meer dan tien keer zoveel mensen. Bijna 90% van de bevolking leeft er onder de armoedegrens. Shuktara’s eindwerken architectuur gingen ook over de sloppenwijken. Door de klimaatverandering wordt bovendien verwacht dat grote regio’s er zullen overstromen en de allerarmsten het nog moeilijker zullen krijgen.
Een Bengalees die ik wel met naam kende was Tagore. Ik had lange tijd het boek “Koning van de donkere kamer” van hem op de lijst staan waarmee ik tweedehandswinkels afschuimde, maar ik had het boek nooit gevonden en bijgevolg ook niet gelezen. Nu moest ik opnieuw aan die titel denken en besefte ik dat ik het ook in het Engels zou kunnen lezen. Dat heb ik inmiddels gedaan.
https://twitter.com/SylviaFysica/status/794648196324753409