Tag Archief: Rube Goldberg

Creatief flipperen

Melvin is een Rube-Goldbergmachine die een zegel op een postkaartje plakt.Zoals je weet uit het stukje over onzinmachines hou ik van mechanisch speelgoed en andere leuke mechaniekjes zoals knikkerbanen, flipperkasten en Rube-Goldbergmachines. Vandaag drie nieuwe tips in deze richting.

(1) Ten eerste wil ik zeker deze Nederlandse kortfilm een plaats geven op mijn blog: in de hoofdrol schittert een draagbare Rube-Goldbergmachine, die de makers “Melvin the Machine” gedoopt hebben. Melvin werkt niet alleen zeer soepel, hij is ook tot in de details mooi afgewerkt met als thema “Nederland”. Een leuke bonus bij het project is dat Melvin een eigen website heeft, met onder andere een interactief schema van hoe de machine werkt.

(2) Uit eigen ervaring weet ik dat zelf een flipperkast maken veel leuker is om te doen, dan om er achteraf ook effectief mee te spelen. Toch is het enthousiasme van de jonge flipperkastbouwer in het onderstaande filmpje heerlijk om te zien. :-)

Een magneettoren uit Snowball waarmee je ballen rondjes kunt laten draaien of wegslingeren.(3) Soms post ik al eens over grappige online spelletjes met een leuk fysica-element, zoals Shaun the sheep. Intussen heb ik nieuw vertier gevonden in deze categorie: de online flipperkast genaamd Snowball. Belangrijke waarschuwing: begin er niet aan als je het komende uur nog iets anders te doen hebt.

Natuurlijk is mijn fascinatie met flipperkasten grotendeels te wijten aan het mechanische, fysische aspect ervan en juist dat valt weg bij flipperprogramma’s. Snowball compenseert dit gebrek echter ruimschoots: de gewone mechanica van stuiterende ballen is voldoende realistisch geprogrammeerd én er wordt gebruik gemaakt van fysische principes die bij een gewone flipperkast uitgesloten zijn. Mijn favoriete element zijn de twee magneettorens, waarmee je de bal op een ellipsbaan kunt laten draaien of juist een andere kant uit katapulteren.Het enige onrealistische hieraan is dat de bal waarmee je speelt een sneeuwbal is en het is me niet duidelijk waarom die zo sterk op een magneetveld zou reageren. Verder is het thema van sneeuw en winter trouwens wél consequent uitgewerkt. Zo kun je extra sneeuwballen vrijmaken door een sneeuwman te rak en worden de kleinere ballen geleidelijk aan groter door over de sneeuw te rollen.

Het speelveld is een stuk groter dan bij een echte flipperkast en er zitten mini-spelletjes in verwerkt, zoals een kleine versie van Breakout. Je kunt dus wel een paar keer spelen voor je alle speciale effecten hebt ontdekt. Mijn persoonlijke topscore is meer dan vierhonderdduizend punten, maar dat zijn apennootjes vergeleken met de echte topscore van bijna zeventwintig miljoen punten. Ik wil zelfs niet weten hoeveel uur (of zijn het dagen?) je daarvoor moet spelen. Voor tips voor een redelijke score kun je eens spieken bij de commentaren van deze review. Zelf ga ik niet meer spelen, want dat fanatieke geflipper is duidelijk niet goed voor de pijltjestoetsen van mijn laptop. ;-)

Zeven zotte onzinmachines

Het bordspel Muizenval is opgebouwd rond een Rube-GoldbergmachineOnzinmachines – die niets nuttigs doen, maar wel op een héél mooie manier – hebben me altijd gefascineerd. Vandaag zet ik er zeven op een rijtje (genummerd tussen haakjes), waarvan eentje gemaakt door een zevenjarige.

Neem nu een knikkerbaan. De fysica erachter is relatief eenvoudig uit te leggen aan de hand van behoud van energie: je neemt een knikker op van de grond en laat die bovenaan de baan los. Tijdens het opheffen, verwerft de knikker potentiële energie, die tijdens zijn weg naar beneden omgezet wordt in kinetische energie. Stelling 1: “Fysica is kinderspel!”

Eerlijkheidshalve moet ik hier wel bij vermelden dat ik mijn eerste knikkerbaan pas heb gekregen toen ik al flink in de twintig was. Een knikkerbaan is op zich geen onzinmachine, maar kan er wel deel van uit maken, bijvoorbeeld in het gezelschapsspel Muizenval (1). Stelling 2: “Fysica houdt ons jong van geest.” :-)

Als je al eens naar Technopolis bent geweest, ken je vast de metershoge constructie waarin metalen ballen langs verschillende paden naar beneden kunnen rollen en daarbij voor leuke effecten zorgen (2). Tijdens ons laatste bezoek vorig jaar maakte ik dit filmpje van deze overmaatse knikkerbaan:

In het Engels heet zo’n constructie een Rube Golberg machine, naar striptekenaar en uitvinder Rube Goldberg die leuke voorbeelden verzon. In het Duits spreken ze soms ook van een Was-passiert-dann-Maschine.

Op internet is onzin altijd populair, dus doen ook Rube-Goldbergmachines het er goed. Er zijn wonderlijk inventieve filmpjes van te vinden, maar we beginnen met een animatie die je periodiek links & rechts en boven & onder kunt herhalen om zo een oneindig grote onzinmachine te maken (3).

Kies een balletje en volg het pad door de animatie.

Eenheidscel van een potentieel oneindig grote onzinmachine.

Deze zevenjarige jongen (: zie stelling 1) maakte zijn eigen onzinmachine (4) en ging daarbij wetenschappelijk te werk: hij maakte op voorhand een hypothese over hoe lang het zou duren tot alle stappen in zijn zelfgebouwde kettingreactie elkaar netjes zouden opvolgen en bleef daarna proberen tot het inderdaad gelukt was.

Zijn enthousiasme is fantastisch, maar er is wel nog werk aan zijn statistische dataverwerking. Hij voorspelt twee geslaagde uitvoeringen tegen tien à twintig mislukkingen, wat suggereert dat hij het slaagpercentage probeert in te schatten, niet de eerste succesvolle uitvoering. In dat laatste geval zou ik eerder een hypothese in de vorm van één succes tegen zoveel mislukkingen verwachten. In de video stopt hij echter na de eerste succesvolle uitvoering en op die manier kun je natuurlijk niet weten wat het slaagpercentage is.

Dergelijke kettingreactiemachines doen ook denken aan evenementen zoals Domino Day. Er zijn inderdaad heel wat mensen die Rube-Goldberg-achtige constructies maken met hoofdzakelijk dominosteentjes, stokjes en touwtjes. Twee jaar geleden bijvoorbeeld deed deze “Frenetic kinetics!“-video de ronde op internet (5):

Hoewel onzinmachines grotendeels nutteloos zijn, kun je met deze Rube-Goldbergmachine wel een foto maken (6):

Tot slot nog een zeer sfeervol filmpje van een ontbijttafereel met een onzinmachine (7):

Wil je nog meer voorbeelden zien? Bekijk dan eens de clip bij “This too shall pass” van de band OK Go, verken de officiële Rube-Goldberg-website, of ga zelf op zoek op naar video’s op YouTube. Mooie vondsten zijn zeer welkom in de commentaren! :-)