Gisteren was de eerste avond van het Lichtfestival in Gent. Er waren veel mooie dingen te zien en dan hebben we nog niet eens alle locaties bezocht. Als je de kans hebt om komend weekend een avond in het centrum van Gent rond te wandelen: zeker doen! (Hier vind je de pdf met de wandelroute.) Aan de Korenmarkt kun je het oude postgebouw tot leven zien komen (filmpje). De Sint-Jacobskerk verandert in een gigantische kaleidoscoop, waarbij je zelf voor de patronen kan zorgen. Aan de Vrijdagsmarkt is er een leuke optische illusie met een stuk graffiti: “Interstices in a synaptic space” van Afterlight. Door schaduwen toe te voegen lijkt de vlakke lijntekening drie-dimensionaal te worden (filmpje). Voor mij werkte het effect beter dan eender welke 3D-film die ik ooit gezien heb (en je hoeft er niet eens zo’n vervelende bril voor op).
De stad Gent had op voorhand een oproep gedaan aan haar inwoners om de donjon (de centrale woontoren) van het Gravensteen van nieuwe muren te voorzien. Je kon drie kanten van het gebouw inkleuren op papier of digitaal een ontwerp insturen; dit zou dan tijdens het Lichtfestival op de muren geprojecteerd worden. Danny gebruikte zijn berekeningen aan nanodraden om een ontwerp te maken. Zo komt het dat er tussen de vrolijke kindertekeningen deze dagen ook een beetje fysica te zien is op het Gravensteen. De nanodraden zijn regelmatige, lijnvormige structuren die aan het oppervlak van germanium onstaan door de aanwezigheid van platina. Om computers steeds sneller te maken, zijn er steeds kleinere chips nodig, waarop er meer schakelingen passen. Deze nanodraden zijn slechts één atoom breed en zijn dus de ultieme stap naar miniaturisatie in de elektronica. Eenvoudig gezegd dient het onderzoek naar nanodraden er dus voor om ervoor te zorgen dat de volgende generatie laptops weer kleiner en sneller kan zijn dan de huidige. Dat er onderweg een hoop kwantummechanica en weken rekentijd op een supercomputer aan te pas komen om de experimenteel gevonden resultaten theoretisch te verklaren, maakt het onderzoek des te uitdagender.
Een nanometer is een miljoenste van een millimeter of een miljardste van een meter. Aangezien nanodraden zelfs iets minder dan een nanometer breed zijn, zijn ze dus onzichtbaar voor het blote oog. Ze zijn zelfs te klein om door een gewone lichtmicroscoop zichtbaar gemaakt te worden. Nanodraden kunnen wel in beeld worden gebracht met een rastertunnelmicroscoop (STM). Als je een stukje germanium met nanodraden ongeveer tien miljard keer zou kunnen uitvergroten, dan zouden het zo groot zijn als de donjon van het Gravensteen. Het voordeel van theoretische berekeningen van nanostructuren is dat je de resultaten visueel kunt voorstellen en dat je die plaatjes onder eender welke hoek kunt bekijken, de kleuren kunt aanpassen en ze zo groot kunt maken als je zelf wil. Als je zelf wil zien hoe een tien miljard keer vergrote nanodraad op een germaniumoppervlak eruit ziet, dan kun je nog tot zondagavond een kijkje gaan nemen. Hier alvast een voorsmaakje:
Boven twee foto's van de geprojecteerde nanodraden op de donjon van het Gravensteen. Beneden een miniatuurversie van de ontwerptekening.
Wij gaan vanavond de andere locaties nog verkennen. Misschien tot ziens op het Lichtfestival.
Aanvulling:
Meer foto’s van het festival kun je zien bij het verslag op gentblogt.be. De nanodraden op het Gravensteen vind je hier in een betere resolutie: foto 1 en foto 2.
Gelijkaardige berichten:
Pingback: Alle modellen zijn fout » Sylvia's blog