Voldoening (vier observaties over 2048)
[notice]Waarschuwing: niet lezen als je vatbaar bent voor verslavende computerspelletjes.
Als je het spel 2048 nog niet geprobeerd hebt en er wel nieuwsgierig naar bent, maar echt geen tijd te verspillen hebt, speel dan eens de parodievariant 4 en probeer 16 te maken (door na het halen van 4 ‘keep going‘ te klikken). 2048 is nagenoeg hetzelfde, maar dan op een veld van vier bij vier en het doel is 2048 te halen. (2048 is de elfde macht van twee, dus zelfs als je perfect speelt duurt dat iets langer om te halen dan vierde macht van twee.)
Ben je al verslaafd geraakt aan de originele versie van 2048? Laat dit dan een troost zijn: je bent niet de enige.[/notice]
Zoals vele anderen leerde ik 2048 kennen via de xkcd-cartoon op woensdag. Ik wist niet waar “2048” naar verwees en zocht het op: dat was mijn eerste fout. Ik zag dat het een spelletje was en klikte toch op de link: dat was mijn tweede fout.
Ja, ik ben vatbaar voor verslaving aan dit soort futiele spelletjes. Dat weet ik van mezelf, waardoor ik er meestal met een wijde boog omheen loop. Meestal, maar afgelopen week dus niet. Het was echt een moment van zwakte, want de vorige keer dat ik in de ban ben geraakt van zo’n spelletje was al bijna twee jaar geleden. (Toen was het het flipperspel Snowball.)
Gelukkig heb ik 2048 zaterdag uitgespeeld en kan mijn gebruikelijke productiviteit zich dus herstellen. Om de tijd die ik besteed heb aan het spelen te rationaliseren, schrijf ik er een blogpost over. (Dit is uiteraard een drogreden.)
Zie hier, mijn vier observaties over 2048.
“Misschien lopen we viooltjes voorbij in onze speurtocht naar rozen.
Misschien zien we voldoening over het hoofd op zoek naar de overwinning.”
Bern Williams*
Observatie 1: Voldoening gaat aan de overwinning vooraf.
Het doel is 2048 halen, maar dat is niet het moment van de grootste voldoening. Wat mij betreft ziet het echte gouden moment er zo uit:

Zo zag het speelveld er zaterdag uit, net voor de laatste beweging.
Observatie 2: Enkele keren spelen en dan stoppen loont.
De volgende dag gaat het vaak beter. Ik heb de indruk dat oefenen en er een nachtje over slapen echt helpt om beter te worden in dit soort spelletjes – en ook nuttigere vaardigheden trouwens. Stoppen is even moeilijk als essentieel.
Observatie 3: Met de training komt de snelwegtrance.
Je speelt op automatische piloot, klikt intuïtief. Het lijkt alsof je geen beslissingen moet nemen en alles vanzelf gaat. Het voelt alsof de velden transparant worden en weerstandsloos in elkaar schuiven. Tot er een situatie opduikt waar je automatismen niet op zijn getraind; dan word je weer alert.
Het is zoals autorijden. De eerste keer dat je met een auto rijdt, kun je je ook niet voorstellen dat je ooit een gesprek kunt voeren terwijl je al stuurt en schakelt en op de weg moet letten. Toch ontsnapt na verloop van tijd niemand aan de snelwegtrance. Als je een bepaalde route een paar keer heb gereden, lijkt het op den duur of het altijd rechtdoor is. Juist als je de weg zo goed kent dat je er niet meer bij na moet denken, wordt het moeilijk om iemand de weg te wijzen. Juist als je de pedalen zo in je voeten hebt dat je er niet meer bij nadenkt, wordt het moeilijk om iemand anders te leren schakelen. (Zoals ik ook al schreef in verband met spreken voor publiek kunnen we vaak het meeste leren van iemand die slechts een beetje beter is dan wijzelf.)
Observatie 4: Pas als je het einddoel gehaald heb, kan de verslaving stoppen.
Als je er net zo vatbaar voor bent als ik, komt erop aan jezelf te genezen van de verslaving door zo snel mogelijk te leren het spel uit te spelen. Dit laten doen door een (niet zelf geprogrammeerde) AI geeft geen enkele voldoening, maar tegen het gebruiken van tips om zelf efficiënter te spelen heb ik geen bezwaren.
Dit was de tip die ik vond: [spoiler]Hou het veld met de hoogste waarde in een hoek. Toen ik de tip toepaste, kreeg ik er gevoel voor waarom dit een goed idee was: zo ontstaat er een soort gradiënt van lagere waarden naar hogere waarden (in de richting van die ene hoek, bij mij rechtsboven). Aangezien er altijd lage velden bijkomen (tweeën en vieren) worden lagere velden min of meer automatisch hoger. Daarbij is het handig als de velden in oplopende volgorde geranschikt zijn: op een gegeven moment wordt een ‘lager’ veld gelijk aan een ‘hoger’ veld en dan kun je ze combineren. (Het is precies door deze gradiënt dat het in een snel trancespel voelt alsof de velden transparant zijn.) Eventueel ontstaat er zo zelfs een prettige kettingreactie.
Ik probeerde een gradiënt te maken in twee richtingen: zowel van links naar rechts als van onder naar boven. Dit geeft mooi symmetrische verdelingen. Misschien is het mogelijk om zo de 2048 te halen, maar mij is het met deze methode niet gelukt (al ben ik meermaals mee tot 1024 geraakt). Bij nader inzien is het helemaal niet efficiënt: je werkt zo in feite naar drie kopieën van 1048 toe (eentje in de rechterbovenhoek, eentje er net onder en eentje er net links van), terwijl je er maar twee nodig hebt. Hierdoor raakt het rooster al snel te vol en is het spel uit voor je aan 2048 raakt.[/spoiler]
Mijn aangepaste versie van deze tip is drieledig: [spoiler]Ten eerste: hou het veld met de hoogste waarde altijd in een hoek. (Soms kun je echt niet anders, maar laat je verder nooit verleiden door een stap die tijdelijk voordeel lijkt op te leveren, maar waarvoor je de hoek moet opgeven – nooit.)
Ten tweede: bouw één wachtrij met van laag naar hoger gerankschikte velden om naar dit doelveld toe te werken. Probeer deze lijn steeds gevuld te houden (met vier verschillende waarden). Op die manier kun je in de twee parallelle richtingen van de lijn spelen zonder de hoek te verliezen en loodrecht erop (naar de lijn toe). Je gebruikt dus maar drie van de vier pijltjes toetsen.
Ten derde: gebruik de vrije lijn naast de wachtlijn om velden in de wachtrij op te hogen. Op den duur leer je hoe je de positie en de waarde kunt regelen. Dit kan ik niet zo goed uitleggen; daarvoor heb ik het al te veel gespeeld. ;-)[/spoiler]
Na het behalen van 2048 dreigt er een leegte. Gelukkig is er dan 2048 in 3D (niet eens zo moeilijk als je al vertrouwd bent met de gewone, 2D variant)! En daarna 2048 in 4D.
Of had ik dat beter niet kunnen zeggen?
* Dit citaat las ik ooit in een Nederlandstalige versie van het maandblad Reader’s Digest. (Een buurvrouw gaf die boekjes telkens aan mij door en ik verzamelde er citaten uit.) Dit citaat sprak me aan omdat ik meer van viooltjes hou dan van rozen. Ik heb het nu opgezocht en het is blijkbaar een vertaling van: “We may pass violets looking for roses. We may pass contentment looking for victory.” Zelf zou ik ‘contentment‘ als tevredenheid vertalen, wat gelijkmoediger is dan voldoening, maar dan past het citaat niet meer bij dit bericht, dus heb ik de vrije (maar mooie) versie van een onbekende vertaler behouden. De Engelstalige versie van het citaat heb ik trouwens in een bundel van Reader’s Digest stukjes kunnen terugvinden en blijkt uit 1996 te zijn. De originele bron (en dus context) van het citaat heb ik helaas niet kunnen vinden.
Aanvulling, 12u op 25 maart:
Dit is een leuk overzicht. Hierin staat ook een link naar een variant met drieën.